GRANDEZA NO MEDIDA
Objetivu
depois
estuda matéria ida ne’e, hein katak, ita bo’ot bele:
Esplika
definisaun grandeza ne’ebe inklui grandeza fundamental (grandeza baze),
grandeza derivadas hamutuk ho ninia unidade, no dimensaun sira.
Grandeza
Definisaun
Grandeza
Sa
ida maka grandeza ne’e? Grandeza maka termu ida iha siensia física. Grandeza
bele define katak buat ruma ka algu ne’ebe bele sukat no expresa ho númerus.
Bainhira
buat ruma ne’ebe ita sukat, ninia bo’ot (módulo) ekspresa ho númerus ruma, ita
tenki suspeita hanesan grandeza ida.
Exemplo.
Naruk
(komprimento), ita hatene katak “naruk” husi sasan ruma ita bele sukat. Ninia
modulo mos bele ekpresa ho números. Por exemplo ponte ida ho nini naruk 100
metro.
Grandeza
fundamental (base) e grandeza derivadas
Iha
física, grandeza ita hafahe ba rua, ita hatene, grandeza fundamental (base) no
grandeza derivada. Oinsa diferensia husi grandeza base ho grandeza derivada?
Atu labele konfusaun mai ita haré ninia diferensia.
Grandeza
fundamental ( base) maka grandeza ne’ebe ninia unidade determina ou define
antes. Maibe’e, grandeza derivada maka grandeza ne’ebe hetan formulasaun ou
define husi grande base balun.
Dimensaun
Dimensaun
maka representsaun ou maneira hakerek grandeza ruma ne’ebe usa símbolo grandeza
fundamental (base). Ida ne’e katak, dimensaun husi grandeza ruma hatudu katak
grandeza ne’e hatu’un ou hatu’ur husi grandeza fundamental (base) ruma.
Tabela. Grandeza fundamental, símbolo, unidade e
dimensão.
Nú
|
Grandeza
Fundamental
|
Símbolo
|
Naran
Husi Unidade (SI)
|
Dimensaun
|
1
|
Comprimento
|
l
|
metro
(m)
|
[L]
|
2
|
Massa
|
m
|
quilograma
(kg)
|
[M]
|
3
|
Tempo
(horas)
|
t
|
segundo
(s)
|
[T]
|
4
|
Corrente
elétrica
|
I
|
ampere
(A)
|
[I]
|
5
|
Temperatura termodinâmica
|
T
|
kelvin
(K)
|
[θ]
|
6
|
Quantidade
de matéria
|
N
|
mol
(mol)
|
[N]
|
7
|
Intensidade
Luminosa
|
τ
|
candela
(cd)
|
[J]
|
Exemplo. Grandeza
Derivada, símbolo, unidade e dimensaun.
Nú
|
Grandeza Derivada
|
Símbolo
|
Naran husi Unidade (SI)
|
Dimensão
|
1
|
Area (Luan)
|
A
|
metru kuadradu (m2)
|
[L]2
|
2
|
Volume
|
V
|
metro cúbico (m3)
|
[L]3
|
3
|
Velocidade
|
v
|
metro por segundo (m/s)
|
[L][T]-1
|
4
|
Acelerção
|
a
|
metro por Segundo quadrado
|
[L][T]-2
|
5
|
Força
|
F
|
Newton (N)
|
[M][L][T]-2
|
5
|
Pressaun
|
p
|
newton por metro quadrado (N/m2)
|
[M][L]-1[T]-2
|
6
|
Energia
|
E
|
joule
|
[M][L]2[T]-2
|
0 Response to "GRANDEZA NO MEDIDA"
Post a Comment